BOTA, 23 Maj 2023, 14:47

"Gjurmë e një të shkuare më formale", nga nesër “The Wall Street Journal” heq nga përdorimi titujt e mirësjelljes "zonjë" apo "zotëri"

"Gjurmë e një të shkuare më formale", nga

Duke filluar nga nesër, gazeta e njohur amerikane “The Wall Street Journal” do të heqë përdorimin e titujve të mirësjelljes si zonjë apo zotëri.

Emma Tucker, kryeredaktore e WSJ-së, e bëri njoftimin nëpërmjet një letre drejtuar stafit.

Gazeta ndau njoftimin e Tucker në një botim special të rubrikës së saj “Style & Substance”, duke vënë në dukje se redaktorët e gazetës kanë diskutuar marrjen e këtij hapi prej disa vitesh.

”WSJ ka qenë një ndër të paktët që ka vazhduar të përdorë titujt duke na ndihmuar të ruajmë një ton të sjellshëm”, shkroi Tucker.

Sidoqoftë, prirja në pothuajse të gjitha gazetat dhe revistat ka qenë që të mos përdoren, pasi redaktorët kanë arritur në përfundimin se titujt në artikujt e lajmeve po bëhen gjurmë e një të shkuare më formale dhe se vërshimi i titujve zonjë apo zotëri në fjali mund të ulë kënaqësinë e lexuesve.

”Përveç kësaj, heqja e titujve të mirësjelljes është në përputhje me mënyrën se si njerëzit e shfaqin identitetin e tyre. Kjo i vendos të gjithë në një marrëdhënie më të barabartë”, tha Tucker.

Revista, podkastet dhe videot e WSJ tashmë kanë hequr dorë nga titujt e mirësjelljes përpara njoftimit të Tucker.

“Njoftimi vjen pas vendimit të “The Wall Street Journal” për të hequr dorë nga përdorimi i emërtimeve të korporatave (të tilla si “Inc” dhe “Corp.”), i cili u bë gjithashtu me qëllimin për ta mbajtur shkrimet më të efektshme, të arritshme dhe të gjalla”, tha ajo.

Ky mund të duket si një ndryshim i vogël për shumicën e lexuesve ose ndoshta një ndryshim i vonuar prej kohësh, por përdorimi i titujve të mirësjelljes ka ndarë redaksitë dhe shkollat ​​e gazetarisë për dekada.

Nderimet, të cilat përfshijnë gjithashtu ”Të nderuarin”, Guvernatorin apo Rreshterin, fillimisht ishin shenjë e formalitetit, duke sinjalizuar një nivel të caktuar respekti për ata që janë mjaft të shquar për të bërë lajme.

Tituj të tillë hierarkikë dhe politikë përdoren ende në referencën e parë në gazeta dhe së bashku me titujt e mirësjelljes, në referencën e dytë në nekrologji dhe shkrime editoriale.

Shumica e organeve të lajmeve i kanë braktisur kohë më parë titujt e mirësjelljes në lajmet e rregullta, shumë prej tyre të drejtuara nga vendimi i “Associated Press” me ndikim stilistik për t’i goditur në vitin 2000.

“Kjo është një mënyrë për t’i dhënë shkrimeve një identitet dhe një zë”, tha Aileen Gallagher, një profesoreshë e gazetarisë në Universitetin e Sirakuzës.

“Gjatë 20 viteve të fundit, titujt e mirësjelljes ishin një karakteristikë e shkrimeve në WSJ ose “The Times”, tha Gallagher.

Ose siç e thotë “The Times” në udhëzuesin e saj në internet, në thelb stili i gazetës duhet të kujtojë gjuhën e thjeshtë të një letre drejtuar një miku të shkolluar.

Gazetat kanë vleresuar për dekada revolucionin e kulturës në internet, duke u përpjekur të ruajnë identitetet e tyre thelbësore ndërkohë që u flasin lexuesve më të rinj, pasi titujt si zonjë apo zotëri përcaktojnë gjininë, statusin e marrëdhënies dhe madje edhe klasën e një personi.

Ndërsa titujt e mirësjelljes mund të apelojnë për lexuesin urban mes nesh, përdorimi i tyre gjithashtu mund të bëhet shumë i ndërlikuar.

A do të mund të lexonit një artikull për Megan Thee Stallion nëse do t’i drejtoheshin si zonja Thee Stallion?

Po zonja (Lady) Gaga? “The Times” dikur i referohej këngëtarit të rock-ut “Meat Loaf” si zoti Loaf.

“Arsyeja kryesore për të hequr këto tituj ka të bëjë me aksesueshmërinë”, tha Brian Cleveland, zëvendësredaktor në “The Washington Post”.

“Ne duam të jemi të aksesueshëm për lexuesit tanë dhe që “The Washington Post’” të ndihet i afërt. Shumica e njerëzve nuk përdorin tituj në jetën e tyre të përditshme, përveçse në rrethana kryesisht formale, kështu që kjo krijon një pengesë midis nesh dhe lexuesve tanë, dhe ndoshta midis lexuesve dhe aftësisë së tyre për t’u lidhur ato me subjektet tona”, shtoi ai.

Pastaj, çështja është se cilët tituj të mirësjelljes zbatohen.

A duhet të përdorni “Dr.” për doktoraturat ?

A duhet një i ri të quhet zoti apo zonja? A meriton tituj mirësjelljeje një individ i urryer? Siç ndodhi në një shkrim të ish-redaktorit të “The Washington Post”, Bill Walsh në vitin 2016 i cili shkroi ”zoti Hitler”.

Nëse shfletoni çdo udhëzues të vjetër të stilit të gazetës për titujt e mirësjelljes do të gjeni shumë rregulla, përjashtime dhe konflikte.

“Për një kohë, më dukej se mbretëronte një lloj anarkie, pasi gazetarët e vendosnin vetë nëse një oficer policie duhej të përmendej në referencë të dytë si shef, toger ose rreshter”, tha Martin Weil, një reporter i “Metro”, i cili punoi për “The Washington Post” në vitet 1960.

Ndryshe nga emblemat statike të civilizimit, titujt e mirësjelljes kanë evoluar me ndryshimin e paragjykimeve dhe normave të shoqërisë.

Gazetat e vjetra shpesh u referoheshin grave me emrin e burrave të tyre (për shembull zonja John Smith).

Më pas, gazetarët filluan të përdornin emrat aktualë të grave, por ende vazhdonin të këmbëngulnin që t’i klasifikonin ato sipas statusit të tyre, “zonja” për të martuarat dhe ”zonjushë” për të pamartuarit.

Kathy Kiely, një profesoreshë në Shkollën e Gazetarisë në Misuri dhe një gazetare prej një kohe të gjatë, kujton zhgënjimin e madh në vitet 1970, intervistat e një gruaje që kishte humbur fëmijët e saj si pasojë e një zjarri në shtëpi, apo që sapo kishte bërë një zbulim të madh shkencor, dhe gazetarët e pyesnin “A je e martuar?”

Gazetat bënë një tjetër hap të vogël drejt modernitetit në vitet 1970 dhe 1980, kur ato prezantuan gradualisht tituj si “Znj” universale, që i lejonte gazetarët të anashkalonin çështjen e martesës. Kjo u konsiderua shumë avangarde nga disa figura të njohura.

“Asnjë ndryshim nuk mund të zgjidhë problemin themelor të titujve të mirësjelljes”, thanë disa gazetarë.

Shumica e botimeve përfundimisht vendosën se zgjidhja më e lehtë për problemin ishte eliminimi i titujve të mirësjelljes, përfshirë WSJ, e cila iu bashkua vendimit këtë javë.