TPZ.al është një media online e pavarur. Përpjekja jonë është të sjellim lajme, analiza dhe komente, në shërbim të interesit publik.
Në prill të vitit 2014, pasi Rusia pushtoi Krimenë dhe kur shpërtheu një luftë vdekjeprurëse në Ukrainën lindore, ku Moska nxiti separatizmin dhe mbështeti forcat anti-Kiev, politikani i opozitës Boris Nemtsov përdori një epitet të vrazhdë që sugjeronte se presidenti Vladimir Putin ishte i çekuilibruar mendërisht.
Nemtsov, i cili kundërshtoi me zë të lartë agresionin rus kundër Ukrainës në atë kohë, u qëllua për vdekje pranë Kremlinit shkurtin e ardhshëm.
Shtatë vjet më vonë, Putini ka nisur një përshkallëzim masiv dhe të paprovokuar të luftës në Ukrainë.
Fjalët dhe veprimet e tij në javët para pushtimit dhe në ditët që kur Rusia lëshoi raketat e para më 24 shkurt, kanë ngritur një pyetje të pakëndshme dhe gjithnjë e më të pashmangshme: A sillet ai në mënyrë racionale?
Për shumëkë vetë fakti i pushtimit sugjeron se ai po merr vendime (racionale ose jo) të bazuara në një përzierje të paqëndrueshme emocionesh dhe keqinterpretimi të fakteve, që ka shkaktuar gjakderdhje të panevojshme dhe sigurisht që do të shkaktojë edhe më shumë.
“Tani është e qartë se ai është me të vërtetë i divorcuar nga realiteti. Kjo është një tragjedi,” shkroi Mark Galeotti, një autor dhe ekspert për Rusinë.
Putini është parë prej kohësh si pragmatik, zakonisht duke vepruar në bazë të një llogaritjeje të ftohtë se çfarë mund të bëjë për të arritur qëllimet e tij – dhe deri ku mund të shkojë pa pasoja.
Por pushtimi dhe lufta mund të sugjerojnë ndryshe. Nëse asgjë tjetër, fokusi i tij laserik në rimarrjen e kontrollit të Ukrainës tre dekada pas rënies sovjetike duket se e ka bërë atë të humbasë vizionin – ose të largojë sytë nga – e mira e vendit të tij.
“Për momentin, vetëm një gjë është e qartë: Putini i dha përparësi obsesionit të tij personal mbi interesat e Rusisë”, shkroi Kadri Liik, një anëtar i lartë në Këshillin Evropian për Marrëdhëniet me Jashtë, në artikullin e 25 shkurtit “Lufta e Obsesionit: Pse Putin po rrezikon të ardhmen e Rusisë?”
Vendimi i Putinit për të nisur një ofensivë të madhe ushtarake kundër një vendi, njerëzit e të cilit ai ka thënë se janë “një” me rusët mund të duket si kulmi i irracionalitetit.
Një shpjegim tjetër i mundshëm është se Putini e pa sulmin si mënyrën më të mirë për të arritur qëllimet e tij–se ai po vepronte në mënyrë racionale, në një farë mënyre, por bazuar në një grup pretendimesh, besimesh ose supozimesh me të meta të mëdha.
Për vite me radhë, Putini ka sinjalizuar dëshirën e tij për ta sjellë Ukrainën nën kontrollin e Moskës. Dhe ai vuri në lëvizje planet për pushtimin që në pranverën e kaluar, duke rritur nivelet e trupave pranë kufijve të Ukrainës dhe më pas duke i rritur ato numra në mënyrë të qëndrueshme që nga vjeshta./REL
